Heldere ZZP-regels: Voorspelbaarheid voor Familiebedrijven

Sinds 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium op de Wet DBA opgeheven, met als doel schijnzelfstandigheid beter te bestrijden en misbruik tegen te gaan. In een periode van één jaar heeft de Hoge Raad twee invloedrijke uitspraken gedaan die directe gevolgen hebben voor de kwalificatie van arbeidsrelaties, wat extra juridische onzekerheid met zich meebrengt. Tegelijkertijd is de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR), die meer duidelijkheid zou moeten scheppen, nog altijd niet in werking getreden. Deze opeenstapeling van ontwikkelingen zorgt voor een onzekere en onvoorspelbare situatie voor familiebedrijven, die juist behoefte hebben aan een stabiel en werkbaar kader om hun personeelsbeleid verantwoord vorm te geven.

FBNed | Familiebedrijven Nederland vertegenwoordigt de belangen van familiebedrijven en zet zich in voor sterk ondernemingsklimaat. Een evenwichtige en toekomstbestendige arbeidsmarkt is daar vanzelfsprekend onderdeel van. Familiebedrijven moeten de ruimte krijgen om zich aan te passen aan veranderende marktomstandigheden zonder onnodige juridische en administratieve belemmeringen. FBNed pleit voor duidelijke en werkbare regelgeving rondom zzp’ers, zodat familiebedrijven maar ook zzp’ers zelf in de toekomst verantwoord kunnen blijven ondernemen.

Arbeidskrapte

Door de krapte op de arbeidsmarkt maakt twee derde van de Nederlandse familiebedrijven gebruik van zzp’ers. Flexibiliteit is hierbij essentieel, aangezien geschikt personeel, met name op MBO-niveau, moeilijk te vinden is en de continuïteit van productie en dienstverlening voor 54% van de familiebedrijven onder druk staat door de krapte op de arbeidsmarkt*. Daarnaast brengen zzp’ers vaak specialistische kennis en vaardigheden mee die lastig vast te werven zijn, wat hen onmisbaar maakt voor familiebedrijven die hun bedrijf draaiende willen houden.

Onzekerheid door onduidelijkheid

De voortdurende onzekerheid rondom de wet- en regelgeving omtrent zzp’ers zorgt ervoor dat werkgevers terughoudend zijn in hun personeelsbeleid. Familiebedrijven willen binnen de wettelijke kaders opereren, maar door de wisselende jurisprudentie, de opgeheven handhavingspauze en het uitblijven van de Wet VBAR heerst er onduidelijkheid over de inzet van zelfstandigen. Dit leidt tot afwachtend gedrag en belemmert familiebedrijven in het nemen van strategische beslissingen over hun personeelsbezetting en noodzakelijke organisatieflexibiliteit.

Uit een interne poll van FBNed blijkt dat met name MKB-familiebedrijven door de onzekerheid afwachtend zijn in hun beslissingen over het inhuren van zzp’ers. Werkgevers willen eerst zien hoe de recente wetswijzigingen en jurisprudentie in de praktijk uitpakken voordat zij structurele keuzes maken. De vrees voor naheffingen en juridische risico’s zorgt voor terughoudendheid bij nieuwe zzp-contracten en verlengingen. Dit belemmert hun flexibiliteit en zet de continuïteit van bedrijfsactiviteiten onder druk. Juist in een krappe arbeidsmarkt is het cruciaal dat familiebedrijven zzp’ers op een juridisch zekere en werkbare manier kunnen inzetten.

Gevolgen concurrentievermogen

Strikte regelgeving en onduidelijkheid over de inzet van zzp’ers verzwakken de concurrentiepositie van familiebedrijven. Terwijl grote bedrijven vaak over juridische en financiële middelen beschikken om complexe regelgeving te navigeren, zijn familiebedrijven hier minder op ingericht. Dit zet hen op een achterstand bij het aantrekken van flexibel personeel en specialistische kennis.

FBNed pleit daarom voor wetgeving die ruimte laat voor ondernemers om zich aan te passen aan de veranderende arbeidsmarkt, zonder dat dit gepaard gaat met overmatige administratieve lasten of juridische onzekerheden. Een evenwichtige benadering is noodzakelijk om te voorkomen dat familiebedrijven onbedoeld worden benadeeld ten opzichte van grotere bedrijven en internationale concurrenten.

Oproep

Familiebedrijven spelen een cruciale rol in de Nederlandse economie en hebben behoefte aan stabiele en voorspelbare regelgeving. De huidige onzekerheid rondom de Wet DBA, de uitblijvende Wet VBAR en jurisprudentie zorgen echter voor terughoudendheid bij werkgevers. Terwijl de krapte op de arbeidsmarkt de inzet van zzp’ers noodzakelijk maakt, belemmert onduidelijke regelgeving familiebedrijven in hun personeelsbeleid en zet het hun concurrentiepositie onder druk.

FBNed roept daarom op tot een werkbare en evenwichtige wetgeving die enerzijds schijnzelfstandigheid tegengaat, maar anderzijds recht doet aan de behoefte van ondernemers en zzp’ers aan flexibiliteit en ruimte voor ondernemerschap. Familiebedrijven moeten de ruimte krijgen om op verantwoorde wijze zzp’ers in te zetten zonder vrees voor juridische onzekerheden of onevenredige administratieve lasten. Duidelijkheid en voorspelbaarheid in de regelgeving zijn essentieel om familiebedrijven toekomstbestendig te laten ondernemen en hun belangrijke bijdrage aan de economie te waarborgen.

* https://www.nyenrode.nl/nieuws/n/familiebedrijven-verhogen-investeringen-om-krappe-arbeidsmarkt-te-bestrijden