U bent hier:

Familiebedrijven in Nederland

Wetenschappelijk onderzoek toont aan: familiebedrijven vergroten economische stabiliteit van Nederland

  • Focus op toekomstbestendigheid in plaats van winstmaximalisatie
  • Goed voor 1 op de 3 banen en hogere baanzekerheid tijdens recessies
  • Lagere maatschappelijke kosten
  • Grotere verbondenheid in regio’s
  • Succesvoller in omzetten van innovatieve ideeën naar de praktijk
  • Goed ‘blijfklimaat’ belangrijk voor familiebedrijven als steunpilaar van de Nederlandse economie

15 maart 2024 - Familiebedrijven vergroten de economische stabiliteit van Nederland. Ook verkleinen ze de effecten van economische dips, werkloosheid en faillissementen, blijkt uit onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek van SEO Economisch Onderzoek. Bij familiebedrijven draait het niet om winstmaximalisatie, maar om de gezonde toekomst van het bedrijf. Dit langetermijndenken zorgt dat familiebedrijven zorgvuldiger omgaan met risico’s, voldoende geld op de bank hebben om tegenvallers op te vangen, continu blijven innoveren en belangrijke bijdragen leveren aan hun regio. Ook voor medewerkers brengt dit een voordeel: zij hebben in mindere tijden een hogere baanzekerheid bij een familiebedrijf.

Familiebedrijven zijn van groot belang voor Nederland. Van de 490.000 bedrijven met medewerkers zijn 300.000 een familiebedrijf. En bijna één op de drie Nederlanders werkt er. Zij vergroten de economische stabiliteit van Nederland. Het langetermijnperspectief van familiebedrijven, dat gericht is op het belang van alle stakeholders, zorgt voor een langdurige betrokkenheid van eigenaren, een hechte band tussen familie en medewerkers, sterke regionale verbondenheid, continue investeringen in innovatie en een hoge financiële stabiliteit. Dit concludeert SEO Economisch Onderzoek, gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam, in het onderzoeksrapport ‘De maatschappelijke bijdrage van familiebedrijven in beeld’ dat vandaag verschijnt.

“Familiebedrijven zijn een belangrijke steunpilaar voor de Nederlandse samenleving. Ze vergroten de macro-economische stabiliteit en dempen de effecten van economische schommelingen door een hogere mate van liquiditeit en solvabiliteit. Met lagere maatschappelijke kosten tot gevolg”, stelt Bas ter Weel, algemeen directeur van SEO en hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam. “Ons onderzoek laat zien dat familiebedrijven stabieler zijn in onzekere tijden. Daar moeten we zuinig op zijn.”

Goed vestigings- en blijfklimaat essentieel voor maatschappelijke rol
Een goed vestigings- en blijfklimaat voor familiebedrijven blijft belangrijk. Niet alleen voor de economie, maar ook voor de maatschappij. Familiebedrijven zijn vaak gevestigd in regio’s met een hoge mate van onderlinge verbondenheid. In hechtere gemeenschappen zijn meer familiebedrijven actief. Onder andere door de bijdragen aan goede doelen en als sponsor van activiteiten in de regio dragen zij bij aan deze onderlinge verbondenheid. Wel is er nader onderzoek nodig om te kunnen vaststellen wat het precieze effect van familiebedrijven op de verbondenheid van gemeenschappen is.

Coronasteun aan familiebedrijven 18 procent lager
Bij veranderingen in de markt sturen familiebedrijven sneller bij, doordat de eigenaren zelf aan het roer staan. Uit internationaal vergelijkend onderzoek blijkt dat familiebedrijven vaker het hoofd boven water houden tijdens crises en recessies en dat de werkgelegenheid behouden blijft.  
In coronatijd werd dit ook in Nederland zichtbaar. Tijdens de lockdowns was de overheidssteun aan familiebedrijven 18 procent lager dan de steun aan niet-familiebedrijven, zoals beursgenoteerde ondernemingen en bedrijven in handen van private investeerders. De lagere maatschappelijke kosten van familiebedrijven verklaart SEO door de kenmerkende karakteristieken van het familiebedrijf. Dankzij hun grotere financiële buffer hadden ze in coronatijd minder overheidssteun nodig om hun werknemers te betalen, in dienst te houden en de vaste lasten te betalen. Familiebedrijven hebben in coronatijd dan ook meer mensen aan het werk gehouden.

Hogere baanzekerheid
Familiebedrijven voelen zich nauw betrokken bij hun medewerkers en de omgeving. Dit komt doordat ze zich richten op een gezonde toekomst van het bedrijf op de lange termijn en ze zich bewust zijn van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid als werkgever in de regio. Familiebedrijven gaan dan ook minder snel over tot het ontslaan van medewerkers dan niet-familiebedrijven.

Praktisch innoveren: investeren met meer rendement
Hoewel Nederlandse familiebedrijven minder gebruik maken van beschikbare innovatiesubsidies, blijkt uit internationaal vergelijkend onderzoek dat familiebedrijven wél vaker succesvol zijn met het omzetten van innovatieve ideeën naar de praktijk, zoals een nieuw product of een nieuw proces dat de kosten verlaagt. Familiebedrijven innoveren vaker in kleinere stappen. Oftewel, praktisch innoveren.

“Wij merken dat het belang van het familiebedrijf in Nederland wordt ondergewaardeerd”, aldus Albert Jan Thomassen, directeur van FBNed | Familiebedrijven Nederland. “De meeste aandacht gaat uit naar de grote beursgenoteerde ondernemingen. Hierbij wordt uit het oog verloren wat de rol is van de 300.000 familiebedrijven die Nederland rijk is. Zij zorgen voor economische én maatschappelijke stabiliteit in Nederland. Het langetermijnperspectief van familiebedrijven, dat gericht is op het belang van niet alleen de aandeelhouders, maar alle stakeholders, zorgt voor een langdurige betrokkenheid van een stabiele groep eigenaren, een hechte band tussen familie en werknemers, sterke regionale verbondenheid en continue investeringen in innovatie."

Kenmerken familiebedrijven

  • Focus op lange termijn en continuïteit
  • Crisisbestendig dankzij hoge solvabiliteit
  • Grote betrokkenheid van de ondernemers bij bedrijf en omgeving
  • Slagvaardig bij marktontwikkelingen en crises
  • Investeringen in eigen regio’s
  • Minder faillissementen en minder banenverlies tijdens recessies en crises
  • Grotere baanzekerheid en inkomenszekerheid

500 grootste bedrijven van Nederland naar eigendom

  • Familiebedrijven (38%)
  • Bedrijven met directeur-grootaandeelhouders (15%)
  • Bedrijven in handen van private investeerders (15%)
  • Beursgenoteerde bedrijven (11%)
  • Coöperaties (9%)
  • Staatsbedrijven (5%)
  • Overig (8%)

Download hier het volledige onderzoek.

Leden