Velen zullen hem niet kennen maar Joost van Hamel, die vorige week op 85-jarige leeftijd is overleden, was misschien wel de belangrijkste grondlegger van diverse initiatieven om kennis en netwerken op te bouwen om familiebedrijven sterker te maken.
Vanuit zijn werk bij de GITP/Adviesgroep Ondernemingsbestuur leerde hij de dynamiek en uitdagingen van het familiebedrijf kennen. Zijn gedrevenheid, wilskracht maar ook passie voor het helpen van familiebedrijven maakte dat Joost vanaf het begin van de jaren ’80 allerlei initiatieven nam om het familiebedrijf in Nederland op de kaart te zetten. Zo schreef hij midden jaren ’80 samen met Ted van Lidth de Jeude een handzaam boekje over opvolging in familiebedrijven voor het NCD, gevolgd door diverse artikelen in vakbladen. In 1990 was Joost mede-oprichter en bestuurslid van het Family Business Network International in Lausanne, dat vandaag de dag is uitgegroeid tot een wereldwijd netwerk van meer dan 5000 familiebedrijven en chapters in 33 landen. Samen met Albert Jan Thomassen was hij initiatiefnemer van een platform waar adviseurs vanuit verschillende disciplines cases met elkaar bespraken om hun inzichten en kennis multidisciplinair te verrijken en zo het familiebedrijf beter te kunnen helpen. In 1997 vond voor het eerst de jaarlijkse internationale FBN-conferentie voor familiebedrijven plaats in Nederland, dankzij de leidende rol van Joost van Hamel. Het Scheveningse Kurhaus was het decor waar familiebedrijven uit de hele wereld elkaar ontmoetten om ervaringen uit te wisselen en te leren van elkaar. Tijdens die conferentie werd het zaadje geplant voor wat in 1999 uitgroeide tot FBNed, de vereniging Familiebedrijven Nederland. Joost heeft toen samen met de toen jonge Maurits Bruel een onmisbare rol gespeeld om Nederlandse familiebedrijven bij elkaar te brengen.
Kenmerkend voor Joost was dat hij altijd op de achtergrond bleef. Hij had een idee en wilde dat realiseren, bracht mensen bij elkaar maar hoefde niet zelf in het middelpunt van de belangstelling te staan. Maar je zag hem wel genieten als het lukte en ondertussen was hij alweer bezig met een nieuw idee. Ook dat zag je. Maar of hij zich ook op latere leeftijd echt realiseerde welke cruciale rol hij heeft gespeeld? Hij liet het niet merken maar zijn overlijden doet het ons wel realiseren.
Albert Jan Thomassen